ಇಪ್ಪತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯ ತರಬೇಕೆ ಅಥವಾ ನೋಟು ತರಬೇಕೆ ? ಏನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಬೇಕು? ದೀರ್ಘವಾದ ಚರ್ಚೆಯ ನಂತರ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು. ಅದಲ್ಲದೇ ಇಪ್ಪತ್ತು ರೂಪಾಯಿಗಳ ಹೊಸ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವುದರೊಂದಿಗೆ ರೂ 1 ರಿಂದ 10 ರೂಪಾಯಿಗಳ ಎಲ್ಲಾ ನಾಣ್ಯಗಳ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಬದಲಿಸಲಿದೆ.
ಈ ನಾಣ್ಯಗಳ ಮೂಲಮಾದರಿಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇಂದು ದೆಹಲಿಯ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು. ಈ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ, ಹೊಸ ನಾಣ್ಯಗಳ ಹೊಸ ಇಪ್ಪತ್ತು ರೂಪಾಯಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ನಾಣ್ಯ ಕಾಯಿದೆ 2011 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾನೂನುಬದ್ಧತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲಾಗುವುದು. ಇಪ್ಪತ್ತು ನಾಣ್ಯಗಳು ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟಭುಜಾಕೃತಿಯದ್ದಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ದೃಷ್ಟಿಹೀನರು ಕೂಡ ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ
ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ದೃಷ್ಟಿಹೀನರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು. ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಇಲಾಖೆ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಪತ್ರವೊಂದನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ನಾಣ್ಯಗಳ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಅಂತ್ಯಗೊಳಿಸಲು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಭೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದೆ. ಇದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ 20 ರೂಪಾಯಿಗಳ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಅಂತಿಮ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಗದದ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ನೋಡಿದ ನಂತರ, ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಇಪ್ಪತ್ತು ರೂಪಾಯಿಗಳ ಹೊಸ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಆರ್ಬಿಐ ಇನ್ನೂ ನಿಲ್ಲಿಸಿಬಿಡಬಹುದು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಮಾರ್ಚ್ 2019 ರವರೆಗೆ 26,000 ಕೋಟಿ ನಾಣ್ಯಗಳ ಬಿಡುಗಡೆ ಅಂದಾಜು
2011 ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಪ್ರಿಂಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕರೆನ್ಸಿ ಕನ್ಸ್ಟ್ರಕ್ಷನ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿ ಪ್ರಿಂಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮೈನಿಂಗ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಇಂಡಿಯಾ ಲಿಮಿಟೆಡ್- ಎಸ್ಪಿಎಂಸಿಐಎಲ್) ನಾಣ್ಯಗಳ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿತ್ತು. ಇದನ್ನು 'ಇಂಡಿಯನ್ ನಾಣ್ಯಗಳ 2011 ರ ಹೊಸ ಸರಣಿ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ನಂತರ 50 ಪೈಸೆಯಿಂದ ಹತ್ತು ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ, ರೂಪಾಯಿ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ನಾಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಪ್ರಸ್ತುತ ನಾಣ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯ ಭಾರವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಮಾರ್ಚ್ 2018 ರವರೆಗೆ, ಭಾರತೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ನಾಣ್ಯಗಳು 25,600 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಾಗಿದ್ದು, ಮಾರ್ಚ್ 2019 ರೊಳಗೆ 26,000 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಾಣ್ಯದ ಆಕಾರ ಮತ್ತು ಗಾತ್ರದ ವಿನ್ಯಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತೀಯ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತಜ್ಞರಿಂದ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಂತರ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಮಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕರೆನ್ಸಿ, ಕಲೆ, ವಿಜ್ಞಾನ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ತಜ್ಞರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಡಿಸೈನ್ (ಎನ್ಐಡಿ) ಯೊಂದಿಗೆ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೊಸ ನಾಣ್ಯಗಳ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಎನ್ಐಡಿ ಅಹಮದಾಬಾದ್ ಪ್ರಮುಖ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಹೊಸ ನಾಣ್ಯಗಳು ಸಹ ಸಮಾಜವಾದದ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ನಾಣ್ಯಗಳು ಭಾರತದ ಸರ್ಕಾರ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾಳಜಿಯ ಪ್ರಚಾರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.